Μεγάλες περιοχές της Ευρώπης παραμένουν χωρίς φυσικό αέριο μέσα στον χειμώνα, καθώς η συμφωνία της Ρωσίας με την Ουκρανία για την αποκατάσταση της τροφοδοσίας κατέρρευσε για δεύτερη φορά.
Το πιο παράξενο σε αυτή τη διαμάχη της Ρωσίας με την Ουκρανία για το φυσικό αέριο είναι ότι φαίνεται κυρίως τεχνική και εύκολα επιλύσιμη, αν υπήρχε η παραμικρή διάθεση από τις δύο πλευρές. Στο κάτω κάτω και οι δύο χώρες επωφελούνται από την πώληση φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Ωστόσο καμία δεν θέλει να λύσει αυτή την αντιπαράθεση, γιατί η ουσία της δεν βρίσκεται στα εκατέρωθεν προβαλλόμενα επιχειρήματα. Αντιθέτως, ανέκαθεν αποτελούσε ένα προπέτασμα πίσω από το οποίο κρύβονται πολύ πιο θεμελιώδη και άλυτα ζητήματα, και ιδιαίτερα η στροφή της Ουκρανίας προς τη Δύση με την «Πορτοκαλί Επανάσταση» του 2004.
Ανεξάρτητη από το 1991, η Ουκρανία προσπαθεί να βρει τον δικό της δρόμο στον κόσμο. Αλλά καθώς το 25% του πληθυσμού είναι ρωσικής καταγωγής και τα δύο τρίτα των Ουκρανών μιλάνε με άνεση ρωσικά, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν συστηματικά ότι ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού τάσσεται υπέρ κάποιου είδους «επανένωσης» με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία. Από την εποχή της ανεξαρτησίας, όλες οι εκλογές στην Ουκρανία έχουν κυρίαρχο θέμα το αν η χώρα πρέπει να στραφεί προς την Ανατολή ή προς τη Δύση.
«Η ρωσική πλευρά καταφεύγει σε ένα σωρό τεχνικές λεπτομέρειες για να εξηγήσει γιατί συνεχίζει τη σύγκρουση» λέει ο Βλαντίμιρ Μιλόφ, πρόεδρος του Ινστιτούτου Ενεργειακής Πολιτικής της Μόσχας και πρώην αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας της Ρωσίας. «Είναι ολοφάνερη η επιθυμία της να πιέσει τους ουκρανούς πολιτικούς, δείχνοντας ότι αν συνεχίσουν τη φιλοδυτική πορεία και δεν δεχθούν τους κανόνες που επιβάλλει η Μόσχα στον πρώην σοβιετικό χώρο θα έχουν προβλήματα, σαν αυτά που αντιμετώπισε η Γεωργία τον Αύγουστο». Οι εθνικιστές στη Μόσχα μπορεί να αναγκάστηκαν να «καταπιούν» την απώλεια των δημοκρατιών της Βαλτικής και της Κεντρικής Ασίας αλλά δεν θα αποδεχθούν ποτέ να δουν τους Ουκρανούς, εκ των οποίων σχεδόν οι μισοί είναι ρωσικής καταγωγής, σε ένα ανεξάρτητο κράτος με δυτικό προσανατολισμό και ενδεχομένως μέλος του ΝΑΤΟ.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι μετά τη σύγκρουση του περασμένου καλοκαιριού με τη Γεωργία ο ρώσος πρόεδρος Ντμίτρι Μεντβέντεφ είχε μιλήσει για μια «προνομιούχο σφαίρα επιρροής» στις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες. «Πρόκειται για μια συνέχιση του πολέμου Ρωσίας- Γεωργίας με άλλα μέσα» δηλώνει ο Γκριγκόρι Περεπελίτσα, διευθυντής του Ινστιτούτου Ερευνών Εξωτερικής Πολιτικής, σκέλους του υπουργείου των Εξωτερικών της Ουκρανίας. «Εκεί υπήρχαν τα τανκς,εδώ υπάρχει το αέριο».
Ρώσοι αξιωματούχοι από την πλευρά τους υποστηρίζουν ότι ο ουκρανός πρόεδρος Βίκτορ Γιουστσένκο υποδαυλίζει τη διαμάχη με τη Ρωσία για να αποσπάσει την προσοχή από τις ατυχείς επιδόσεις του στην οικονομία κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης και επειδή βλέπει τις ελπίδες του για ανανέωση της θητείας του στις εκλογές του ερχόμενου Δεκεμβρίου να εξανεμίζονται. Επίσης καταδεικνύουν τον «αμερικανικό δάκτυλο», τονίζοντας ότι η Ουάσιγκτον κινεί τα νήματα πολλών πολιτικών του Κιέβου.
«Οι Ουκρανοί δεν είχαν την πρόθεση να ανοίξουν το σύστημα.Φαίνεται ότι χορεύουν σε μια μουσική που ενορχηστρώνεται όχι στο Κίεβο αλλά εκτός της χώρας.Αναφέρομαι στη συμφωνία μεταξύ της Ουκρανίας και των Ηνωμένων Πολιτειών» είπε ο Αλεξάντρ Μεντβέντεφ της Gazprom. Με δήλωσή της, η πρεσβεία των ΗΠΑ στη Μόσχα χαρακτήρισε «αβάσιμες» αυτές τις κατηγορίες, τονίζοντας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν παροτρύνει και τις δύο χώρες να βρουν μια λύση και να υποστηρίξουν το έργο των ευρωπαίων μεσολαβητών.
Η Gazprom επιμένει ότι οι Ουκρανοί χρησιμοποιούν τους αγωγούς για να τροφοδοτούν μόνο το εσωτερικό της χώρας τους και ότι όταν οι Ρώσοι επιχείρησαν να ανοίξουν τις στρόφιγγες βρέθηκαν αντιμέτωποι με «παράλογες απαιτήσεις» , οι οποίες δεν περιλαμβάνονταν στη συμφωνία στην οποία κατέληξαν την περασμένη Δευτέρα στις Βρυξέλλες.
«Είναι σαφές αυτή τη στιγμή ότι η Ουκρανία παρεμποδίζει όλες τις κινήσεις μας για την επανάληψη της τροφοδοσίας της Ευρώπης. Είναι απίστευτο» είπε ο Μεντβέντεφ.
Οι δεσμοί ανάμεσα στη Ρωσία και στην Ουκρανία είναι ένα κουβάρι από συμμαχίες και βεντέτες, άστατες και συχνά μυστηριώδεις. Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν, για παράδειγμα, υποστήριξε ανοιχτά τον Βίκτορ Γιανούκοβιτς, ο οποίος ηττήθηκε από τον Γιουστσένκο στις εκλογές του 2004 μετά την Πορτοκαλί Επανάσταση.
Η πρωθυπουργός Γιούλια Τιμοσένκο, πρώην σύμμαχος του προέδρου Γιουστσένκο στην Πορτοκαλί Επανάσταση, έκανε μια στροφή προς τη Μόσχα το καλοκαίρι, αρνούμενη να καταδικάσει τη Ρωσία για τον πόλεμο στη Γεωργία.
(από την εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ, 15/01/2009)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου